Tjóðskjalasavnið
OKKARA SØGA
Elstu skjølini á Tjóðskjalasavninum eru frá endanum á 1200-talinum. Elsta røðin av samanhangandi skjølum eru tingbøkurnar, vártingsbøkurnar og løgtingsbøkurnar, sum byrja í 1615, og ganga heilt fram til 1816.
Umframt stóru goymslurnar við pappírsskjølum, er Tjóðskjalasavnið fari undir at varðveita (føddar) talgildar skipanir og skjøl.
Tíðarlinja
2018
Landsskjalasavnið verður til Tjóðskjalasavnið. Løgtingslóg nr. 63 frá 30. apríl frá 2018 hevur við sær, at skjalasavnslógin nú eisini fevnir um talgild savnindi.
2016
Landsskjalasavnið fer undir talgilda varðveiting grunda á 'flytingarháttin'. Talgilda varðveitingin ber við sær, at stovnurin mennir testverkstað og KT-goymslur til endamálið.
2014
Føroyar (landstýrisfólkið í mentamálum) skriva undir alheims yvirlýsing í Reykjavík, sum sigur, at skjalasøvn hava ein serligan leiklut í nútímans samfelagnum.
2011
Frá januar 2011 til februar 2017 er táverandi Landsskjalasavnið partur av stovninum Søvn Landsins. Hetta er ein yvirskipað fyrisiting av søvnum undir Mentamálaráðnum.
2010
Skjalasavnið upprættar serliga heimasíðu (www.history.fo), við nærum 50.000 skanningum av mest brúktu skjølunum. Hervið økjast vitjanartølini øgiligt.
2009
Landsskjalasavnið viðmælir serliga 'flytingarháttin' (migrerings-háttin) sum strategi fyri varðveiting av talgildum tilfari í Føroyum.
2007
Landsskjalasavnið ger avtalu við danska Ríkisskjalasavnið, um karmar fyri afturbering úr Danmark, av føroyskum skjølum. Samstundis verða fleiri skjøl deponeraði í Føroyum, m.a. 'Indberetninger fra en Reise i Færøe 1781 og 1782' eftir Jens Christian Svabo.
2006
Avtalað gjørd við Ílegusavnið, um gerð av Ættarbandsskránni, sum síðani varð viðlíkahildin og ment á skjalasavninum.
1990
Formlig avtala verður gjørd um skjøl hjá ríkisstovnum í Føroyum. Skjøl hjá ríkisstovnum í Føroyum skulu nú avhendast Landsskjalasavninum. Ein treyt er, at Føroyar fáa somu skjalasavnslóggávu sum í Danmark. Henda lóg kemur í gildi í 1992 við løgtingslóg um Føroya Landsskjalasavn.
1984
Fyrisitingin á Landsskjalasavninum flytur í gomlu postmeistarahúsini á Debesartrøð. Landsskjalasavnið hevur í dag eisini onnur høli til sítt virksemi.
1974
Goymsla, lesistova og fyrisiting hjá Landsskjalasavninum flyta inn í høli á V.U. Hammershaimbsgøtu í Havn (Debesartrøð). Hetta merkir m.a. serlig goymsla, bygd til langtíðarvarðveiting av pappírsskjølum.
1952
Færø Amts Arkiv verður til Føroya Landsskjalasavn og samstundis ein føroyskur stovnur.
1932
Skjalasavn verður sett á stovn í Føroyum við heitinum Færø Amts Arkiv. Tey fyrstu 20 árini er føroyska skjalasavnið ein ríkisstovnur.
1928
Stig verða tikin til at byggja hús til Færøe Amts Bibliotek, Forngripafelagið og Færø Amts Arkiv. Flutt verður inn í nýggju húsini í 1932.
1904-32
Málið um afturbering av føroysku skjølunum og stovnan av skjalasavni í Føroyum, verður tikið upp millum Føroyar og Danmark.
1899
Skjølini frá Leigubúðini verða flutt á Ríkisskjalasavnið í Danmark.
1859
Nøkur skjalasøvn verða miðsavnað í gomlu Leigubúðini í Havn, tá hon verður innrætta til fútaskrivstovu og skjalasavn hjá fútanum. Henda loysnin heldur í 40 ár.
16.-18. øld
Í tíðarskeiðinum 16.-18. øld varðveita myndugleikar hvør í sínum lagi tey skjøl, ið hoyra til teirra savn. Eldri frásagnir benda á, at skjøl eru varðveitt í Føroyum síðani miðskeiðis í 16. øld.
Almenn søvn á Tjóðskjalasavninum
- Føroya Landsstýrið
- Føroya Løgting
- Landfútaembætið Sorinskrivaraembætið
- Skúlamyndugleikar
- Sýslur
Privat søvn í varðveitslu
- Einstaklingar
- Fakfeløg
- Handilssøvn
- Politiskir felagsskapir Ítróttafeløg
- Peningastovnar
- Tryggingarfyritøkur